روز بانکداری اسلامی (سالروز تصویب قانون عملیات بانکی بدون ربا)

اساس بانکداری جهان امروز، بر ربا و بهره استوار است و در کشورهای سرمایه داری و غیر سرمایه داری، بانکداری، یکی از منابع سرشار حکومت‏ها و بخش خصوصی به شمار می‏رود. بدیهی است این نظام، که در حقیقت شکل تکامل یافته و پرسودترِ نزول خواری است، با احکام عالیه اسلام در تضاد کامل قرار دارد و به همین سبب، فکر ایجاد نظام بانکی بر مبنای اسلام، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تبدیل به عمل گردید. در دی ماه سال ۱۳۵۸، با اعلام برقراری حداقل سود تضمین شده به جای بهره سپرده‏ها، و کارمزد به جای بهره وام‏ها و اعتبارات مورد مصرف بانک‏ها، عنوان شد که بانک‏ها اسلامی شده‏اند. ولی با عنایت به فقه پربار اسلام و احکام مربوط به معاملات اسلامی، این تغییرات جزیی، نمی‏توانست به عنوان بانکداری اسلامی مورد قبول مردم باشد. سرانجام قانون مربوط به عملیات بانکی بدون ربا توسط متخصصان آگاه به مسائل شرعی تقدیم مجلس شد و در دهم شهریور سال ۱۳۶۲ به تصویب رسید. این قانون و دستورالعمل‏های اجرایی مربوط به آن پس از تصویب هیئت وزیران و شورای پول و اعتبار، به بانک‏های سراسر کشور ابلاغ شد و به این ترتیب، نظام بانکداری بدون ربا، از اول فروردین ۱۳۶۳، توسط بانک‏های کشور به اجرا گذاشته شد. همچنین این قانون، ضمن تاکید بر حذف ربا حداقل سود تضمین شده و کار مزد ثابت، نظر به حذف بهره از سپرده‏های قرض‏الحسنه و جاری و اعطای جوایز غیرثابت نقدی یا جنسی برای این گونه سپرده‏ها و همچنین مشارکت در سپرده‏های مدت‏دار، در اشکال مختلف مضاربه، اجاره به شرط تملیک، معاملات اقساطی، سرمایه‏گذاری مستقیم و جعاله و… دارد.