روز وقف (۲۷ صفر)

وقف، در لغت به معنای ایستادن و پایندگی و در اصطلاح، نگه داشتن اصل مال و رها کردن منافع آن، برای مصرف در کارهایی است که سود همگانی دارد. علامه حلی در این باره می فرماید: «وقف، آن است که اصل مال را نگه دارند و تا اصل مال هست، منافع آن را در راه خیر مصرف کنند». گروهی سرچشمه این تعریف را، حدیثی می دانند که از پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله نقل شده است که فرمود: «اصل مال را نگه دارید و منافع آن را جاری سازید.»
عمل وقف، به دین مبین اسلام اختصاص ندارد و در میان دیگر ادیان نیز رواج داشته و دارد. اوقاف حضرت ابراهیم علیه السلام که تا امروز نیز باقی مانده، خود بهترین دلیل بر این است که وقف، پیش از اسلام نیز وجود داشته است.
حضرت امام خمینی رحمه الله در کتاب البیع وقف را یک امر عقلایی دانسته اند که میان پیروان تمام ادیان و چه بسا غیر پیروان ادیان نیز مرسوم بوده است.
در کشورهای غربی و حتی نقاط دور افتاده استرالیا و آفریقا و در میان سرخ پوستان آمریکای جنوبی نیز، این سنت وجود داشته که موقوفاتی را برای پرستش گاه ها و کلیساها اختصاص می داده اند. در مصر باستان، یونان، چین، هند، ژاپن، روم و فلسطین پیش از اسلام، موقوفاتی بوده که از درآمد آن ها، برای جریان کار معبدها، صومعه ها و….و نیز بازسازی آن ها و گذران زندگی اسقف ها، برهمن ها و کاهن ها و ادامه خدمات لازم به برخی از دانش آموزان مدارس، بهره می گرفتند.
وقف، یکی از برترین و پردوام ترین مصداق های نیکوکاری به مردم و کمک به هم نوعان است. این عمل نیک به اعتبار کسانی که مال برای آنها وقف می شود، بر دو نوع است؛ وقف عام و وقف خاص. در وقف عام، استفاده کنندگان از آن مال، گروه خاصی نیستند؛ مانند وقف زمین برای مسجد. در وقف خاص، فقط استفاده کنندگان خاصی می توانند از مال وقف شده بهره ببرند؛ مانند وقف مالی برای دانشجویان یک مدرسه خاص.