نگاهي به تاريخ نشر و کتاب در ايران، نشان ميدهد که برگزاري هفته کتاب در کشور ما سابقه طولاني دارد و نخستين جرقههاي آن به ۴۰ سال قبل باز ميگردد، به طوريکه در سال ۱۳۴۵ آئيننامهاي در اين راستا صادر گرديد که بر اساس آن قرار بود هر سال هفته آخر آبانماه مراسمي به اين نام اجرا شود. البته اين آئين نامه ۱۱مادهاي اجرا نشد تا اينکه نخستين دوره مراسم هفته کتاب در آبانماه سال ۱۳۷۲ با عنوان نخستين دوره هفته کتاب جمهوري اسلامي ايران برگزار گرديد. بر همين اساس، آييننامهاي تکميلي با توجه به خطوط اصلي سياست گذاري و امور اجرايي هفته کتاب جمهوري اسلامي تنظيم شد. به منظور توسعه فرهنگ مکتوب و نيز ايجاد علاقه و شوق در عموم مردم به ويژه کودکان، نوجوانان و جوانان به امر کتاب و کتابخواني در سراسر کشور، مراسمي در «هفته کتاب» برگزار ميشود که زمان آن دومين هفته آبانماه هر سال خواهد بود.
کتاب و کتاب خوانی از منظر مقام معظم رهبری
رهبر معظم انقلاب حضرت آیت اللّه درباره وضعیت کتاب و کتاب خوانی در کشور، دردِ دل ها و رهنمودهایی دارد که راه گشا و شنیدنی است. ایشان در این زمینه می فرمایند: «من هر زمانی که به یاد کتاب و وضع کتاب در جامعه خودمان می افتم، قلبا غمگین و متأسف می شوم. این به خاطر آن است که در کشور ما به هر دلیلی که شما نگاه کنید، باید کتاب اقلاً ده برابر این میزان، رواج و توسعه و حضور داشته باشد. اگر به دلیل پرچمداری تفکر اسلامی و حاکمیت اسلام به حساب بیاورید، این معنا صدق می کند؛ چون اسلام به کتاب خواندن و نوشتن، خیلی اهمیت می دهد. اگر هر منصفی به بیانات نبیّ مکرم اسلام و ائمه علیه السلام و پیشوایان اسلام نگاه کند و ببیند که اینها در چه زمانی به کتاب و کتاب خوانی دعوت می کردند و فرا می خواندند، همه افسانه ها از ذهنش شسته خواهد شد».
غذای روح
مطالعه، غذای روح و درمان بیماری های فکری است. کتاب، معلمی ساده و صمیمی و همیشه در دسترس است که بی ادعا و بدون تکلف و منّت، آنچه دارد در اختیار ما می گذارد. مطالعه، با نیّت خالص، عبادتی بزرگ است. لحظه ای نشستن در کتابخانه، حضور در محضر اندیشمندان قرون و فرزانگان زمان است. کتابخانه، معبد اهل علم و محراب پاکِ دانشجویی و علم آموزی است. هرکه از کتاب و مطالعه بیگانه است، غریب و بی مونس است.