قتل «محمد فرخي يزدي»

قتل «محمد فرخي يزدي» شاعر و روزنامه‏ نگار مخالف استبداد در زندان رضاخان (۱۳۱۸ ش)
ميرزا محمد فرخي يزدي در سال ۱۲۶۷ ش در يزد به دنيا آمد و پس از طي تحصيلات متداول، در جواني فضل و سوادي پيدا كرد. استعداد شاعري فرخي از همان پشت نيمكت مدرسه آغاز گرديد. پانزده ساله بود كه به علت سرودن اشعاري انتقادي از مدرسه اخراج شد و چندي به كارگري پرداخت تا اين كه در اوان مشروطه به گروه آزادي‏خواهان پيوست. فرخي در نوروز ۱۲۸۹ ش در شعري خطاب به حاكم يزد، او را مورد انتقاد قرار داد و در پي آن به دستور حكمران، لبان وي را با نخ و سوزن دوختند و به زندانش افكندند. يكي دو ماه بعد به تهران گريخت و به صف مبارزان ملي پيوست. وي در سال ۱۳۰۰ ش روزنامه طوفان را منتشر ساخت و نسبت به اوضاع با انتقاد برخورد مي‏كرد. در اين روزنامه، رباعي‏هايي كه او هر روز درباره مسائل جاري كشور در چهار بيت مي‏سرود، فوق‏العاده مورد توجه قرار گرفت و روزنامه ‏اش بين توده مردم، طرفداران زيادي يافت به طوري كه مقام اجتماعي فرّخي به عنوان يك شاعر ملي و روشنفكر شهرت يافت. وي در دوره هفتم از طرف مردم يزد به وكالت مجلس شوراي ملي انتخاب شد و مبارزاتش را ادامه داد ولي بعدها به دليل فقدان امنيت جاني به مسكو و از آن‏جا به آلمان گريخت. فرخي بعدها به ايران بازگشت ولي به زودي دستگير و زنداني شد و در ۲۵ مهر ۱۳۱۸ ش در ۵۱ سالگي به قتل رسيد. وي روزنامه ‏نگار و شاعري توانا، ملي و سياسي بود كه خود را عاشق آزادي مي‏ناميد و در تمام اشعار خود از اين عشق مقدس دفاع و حمايت مي‏كرد.