شهادت امام زین العابدین علیه السلام به روایتی (۲۵ محرم)

امام علی بن حسین بن علی بن ابیطالب علیه السّلام مشهور به سجاد، چهارمین امام شیعیان بنا به قولی مشهور، در پنجم شعبان سال ۳۸ هجری قمری متولد شد و در ۱۲ محرم (۲۵ محرم به روایتی) سال ۹۵ هجری قمری به دست ولید بن عبدالملك به شهادت رسید. امام زین العابدین علیه السّلام زمانی دیده به جهان گشود كه زمام امور در دست جد بزرگوارش امام علی بن ابیطالب علیه السّلام بود. آن حضرت ۳ سال از خلافت علوی و حكومت چند ماهه امام حسن علیه السّلام را درك كرد. امام سجاد علیه السّلام در عاشورای سال ۶۱ هجری قمری حضور داشت و در آن واقعه به صورتی معجزه آسا نجات یافت و پس از شهادت پدرش امام حسین علیه السّلام مسئولیت زمامداری شیعیان از جانب خدا بر عهده او گذاشته شد و از آن روز تا روزی كه به شهادت رسید زمامدارانی چون یزید بن معاویه، عبدالله بن زبیر، معاویه بن یزید، مروان بن حكم، عبدالملك بن مروان و ولید بن عبدالملك، معاصر بود.
امام سجاد علیه السّلام در اوضاع ناگوار اجتماعی آن روز كه ارزش های دینی دست خوش تغییر و تحریف امویان قرار گرفته بود، مهمترین كار خویش را در زمینه برقراری پیوند مردم با خدا، با دعا آغاز كرد.
چنین بود كه مردم تحت تأثیر روحیات آن حضرت قرار گرفتند و شیفته مرام و روش او شدند و بسیاری از طالبان علم و دانش در مسلك راویان حدیث او در آمدند و از سرچشمه زلال دانش وی كه برخاسته از علوم رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم و امیرالمؤمنین علیه السّلام بود، بهره ها جستند

۱- وفات شهربانو، مادر امام زین العابدین علیه السّلام به هنگام تولد آن حضرت، در سال ۳۸ هجرى.
۲- شهادت امام على علیه السّلام در دو سالگى و شهادت امام حسن مجتبى علیه السّلام در سیزده سالگىِ امام زین العابدین علیه السّلام
۳- همراهىِ امام زین العابدین علیه السّلام با پدرش، امام حسین علیه السّلام ، در عدم بیعت با یزیدبن معاویه و حركت اعتراض ‏آمیز از مدینه به مكه، در رجب سال ۶۰ هجرى.
۴- همراهىِ امام سجاد علیه السّلام با كاروان حسینى در حركت از مكه به كربلا، در ذیحجه سال ۶۰ هجرى.
۵- حضور امام زین العابدین در نهضت خونین كربلا، در سن ۲۳ سالگى.
۶- ابتلاى امام زین العابدین علیه السّلام به بیمارىِ شدید، در روز عاشورا، و عدم توانایىِ جهاد در راه خدا.
۷- تحمل مصیبت شهادت امام حسین علیه السّلام و یاران و اصحاب آن حضرت، از سوى امام زین العابدین علیه السّلام در روز عاشورا.
۸- جنایت ‏هاى لشكریان یزید در جدا كردن سرها از بدن شهدا و بر نیزه كردن آنها، اسب دوانى بر بدن ‏هاى شهدا و غارت و آتش زدن خیمه‏ ها پس از شهادت امام‏حسین علیه السّلام در عصر عاشورا.
۹- آغاز اسارت امام زین العابدین علیه السّلام و سایر بازماندگان قافله حسینى به دست لشكریان عمر بن سعد از عصر روز عاشورا.
۱۰- تحمل سختى‏ ها و مشقت‏ هاى امام زین العابدین علیه السّلام و دیگر بازماندگان در اسارت ، كوفه و شام.
۱۱- خطبه خواندن امام سجاد علیه السّلام براى اهالى كوفه، در حالى كه در غل و زنجیر و اسارت دشمنان بود.
۱۲- خطبه خواندن امام سجاد علیه السّلام ، در مجلس بزرگ مسجد اموىِ شام، در حضور یزید و تأثیر شگفت آن بر شامیان.
۱۳- بازگشت امام زین العابدین علیه السّلام به همراه سایر بازماندگان نهضت كربلا از اسارت كوفه و شام به مدینة الرسول صلّی الله علیه و آله و سلّم
۱۴- حزن شدید و گریه ‏هاى طولانىِ امام سجاد علیه السّلام در مصیبت شهادت امام حسین علیه السّلام و اهل بیت آن حضرت.
۱۵- قیام مردم مدینه بر ضد یزید بن معاویه و اخراج بنى امیه از این شهر و وقوع نبردى خونین در این واقعه (معروف به واقعه حره)، در سال ۶۳ هجرى.
۱۶- شكست مقاومت اهالىِ مدینه در برابر لشكریان شام، و كشتار فجیع سپاهیان یزید به سركردگىِ مسلم بن عقبه، در مدینه، و محفوظ و مصون ماندن امام زین‏العابدین علیه السّلام و خانواده او از این كشتار.
۱۷- قیام عبدالله بن زبیر در مكه بر ضد بنى امیه و تصرف حجاز (مكه و مدینه) و برخى از سرزمین‏ هاى اسلامى، در سال ۶۴ هجرى.
۱۸- فشار و سخت ‏گیرىِ آل زبیر بر خاندان امیرالمؤمنین و اهل بیت علیه السّلام
۱۹- قیام مختار بن ابى عبیده ثقفى، در كوفه، بر ضد بنى امیه براى خونخواهى از قاتلان امام حسین علیه السّلام .
۲۰- مجازات قاتلان امام حسین علیه السّلام توسط مختار بن ابى عبیده و شادمانىِ امام زین ‏العابدین علیه السّلام و سایر اهل بیت علیه السّلام از كردار مختار.
۲۱- شهادت امام زین العابدین علیه السّلام در دوازدهم (یا ۱۸ و یا ۲۵) محرم سال ۹۵ هجرى، به وسیله زهرى كه ولید بن عبدالملك به آن حضرت خورانیده بود.
۲۲- به خاك سپردن بدن مطهر امام زین العابدین علیه السّلام ، در قبرستان بقیع، در جوار قبر عمویش، حضرت امام حسن مجتبى علیه السّلام ، زیر قبه مقبره عباس بن عبدالمطلب.